Powered by Blogger.

Wednesday, 25 September 2013

प्रिय डॉक्टेर्स - भाग १

 
ചികിത്സാരംഗത്തുനിന്ന് നൈതികത അപ്രത്യക്ഷമാകുമ്പോഴും സമൂഹത്തിന് മാര്‍ഗ്ഗദീപമാകുന്ന ചില വ്യക്തിത്വങ്ങള്‍ അവിടെ നിലനില്കുന്നുണ്ട്.പുനത്തില്‍ കുഞ്ഞബ്ദുള്ളയുടെ മരുന്ന് എന്ന് നോവലിന്റെ നാലാം അദ്ധ്യായത്തിന്റെ വിവര്‍ത്തനത്തില്‍ നിന്നുള്ള ഈ പാഠഭാഗത്ത് നാം പരിചയപ്പെടുന്ന പ്രൊഫസര്‍ ‍ഡി കുമാര്‍ എന്ന കഥാപാത്രം അത്തരമൊരു കഥാപാത്രമാണ്.അസാധാരണമായ വ്യക്തിപ്രഭാവം കൊണ്ടും കാഴ്ചപ്പാടുകള്‍ കൊണ്ടും അദ്ധേഹം തന്റെ വിദ്യാര്‍ത്ഥികളുടെ ആദരം നേടിയെടുക്കുന്നത് നമുക്കിവിടെ കാണാം

"प्रिय डॉक्टर्स" मलयालम के मशहूर उपन्यासकार पुनत्तिल कुंञब्दूल्ला के उपन्यास "मरुन्नु" के हिंदी अनुवाद "दवा" से लिया गया है। आजकल के डॉक्टरों में कुछ लोग अनेतिक एवं अमानवीय व्यवहारों से मरीज़ों को तंग किया करते हैं। घूसखोरी, मुनाफाखोरी जैसे भ्रष्टाचार पूरे डॉक्टर - समाज को बदनाम कर देते हैं।  
മരുന്ന്‌
പുനത്തില്‍ 
കുഞ്ഞബ്‌ദുളള
ഞരക്കങ്ങളുടെയും ദീനരോദനങ്ങളുടെയും അലകളുയരുന്ന ജീവിതത്തിന്റെ ഇരുണ്ട കോണുകളെ വലംവയ്‌ക്കുന്ന ഈ നോവല്‍ മരണത്തെ സൗന്ദര്യതലത്തില്‍ ഉദാത്തീകരിക്കുന്നു. മൃത്യുവും മരുന്നും തമ്മിലുളള സന്ധിയില്ലാ സമരത്തില്‍നിന്നു രൂപംകൊളളുന്ന ഈ കൃതിയില്‍ സ്വന്തം പ്രവര്‍ത്തന മണ്ഡലത്തില്‍നിന്ന്‌ ഡോ. പുനത്തില്‍ കുഞ്ഞബ്‌ദുളള ശ്രദ്ധാപൂര്‍വ്വം ഒപ്പിയെടുത്ത പുതിയജീവിത സ്‌പന്ദനങ്ങളാണുളളത്‌. ഭിഷഗ്വരവൃത്തിയുടെ കാണാപ്പുറങ്ങള്‍ അനാവരണം ചെയ്യുന്ന മരുന്ന്‌ മലയാളനോവലുകളുടെ കൂട്ടത്തില്‍ ഒറ്റപ്പെട്ട ഔന്നത്യമായി നിലകൊളളുന്നു
समस्या क्षेत्र : स्वास्थ्य व सार्वजनिक स्वास्थ्य संबंधी वैज्ञानिक दृष्टिकोण का अभाव।
समस्यापरक : चिकित्सा विज्ञान के नैतिक मूल्यों से परिचय पाना।
भाषापरक : उपन्यास की भाषा-शैली से परिचय पाना। समकालीन समस्या पर टिप्पणी तैयार करना।
सहायक सामग्री : मुन्नाभाई एम.बी.बी.एस. सिनेमा सी.डी. (डॉक्टर का भाषण), विराम चिह्न का चार्ट ।, डायरी का नमूना ।


पहला अंतर
मुन्नाभाई एम.बी.बी.एस. सिनेमा सी.डी. (डॉक्टर का भाषण) दिखाएँ।
फिर प्रश्न पूछें -
``` ? सी.डी. में डॉक्टर कुमार अपने छात्रों से, मरीज़ों से कैसा व्यवहार करने को कहते हैं ?
? एक आदर्श डॉक्टर कैसा होना चाहिए ?
  • समकालीन चिकित्सा क्षेत्र में नैतिक मूल्यों का ह्रास हो रहा है। मरीज़ शोषण का शिकार बन जाते हैं। लेकिन कुछ आदर्श डॉक्टर भी हैं जो मानव-सेवा समाज-सेवा मानकर अपने आप को समर्पित करते हैं। "प्रिय डॉक्टर्स" ऐसे एक आदर्श डॉक्टर का परिचय देता है।
    प्रिय डॉक्टर्स का वाचन:
    (सफेद..............................यह सब करता हूँ।) 
    वाचन प्रक्रिया
    उपरोक्त सूचित पाठभाग का वाचन करें। ( वाचन प्रक्रिया ) छात्र सस्वर वाचन। वाचन का आकलन।
    वाचन प्रक्रिया का निर्धारण करें ।
    आशय ग्रहण के लिए सहायक प्रश्न पूछें -
    ? "अधिकांश चेहरों पर घबराहट है।" यह किनके बारे में कहा गया है?
    ? "ऐसी ही होती हैं वे। नरक में भी वे फुसफुसाती और हँसती हैं।" लेखक के अनुसार कौन नरक में भी फुसफुसाती हैं?
    ? डिसेक्शन हॉल के अंदर क्या-क्या थे?
    ? मेज़ पर काँच के मर्तबानों में क्या-क्या रखे गए थे?
    ? मर्तबान को देखकर देवदास ने क्या सोचा?
    ? प्रो. डी. कुमार कैसे व्यक्ति थे?
    ? प्रो. कुमार कैसे निरीक्षण करते थे?
    ? प्रो. कुमार छात्रों को डॉक्टर ही कहकर क्यों बुलाते थे?
    ? "याद रहे कि सारी दुनिया ही एक डॉक्टर का परिवार है। वसुधा ही कुटुंब है।" ऐसा कहने का मतलब क्या है?
    ? डॉक्टर को मरीज़ों से कैसा व्यवहार करना है?
    ? प्रो. कुमार के अनुसार डॉक्टरों से किस तरह की नैतिकता की उम्मीद की जाती है?
  • बच्चो, भविष्य में आप कौन बनना चाहते हैं ? क्यों?
    टिप्पणी तैयार करें ।
    अगला अंतर
  • आप की राय में सच्चे डॉक्टर की विशेषताएँ क्या-क्या हैं?
पिछले दिन के गृहकार्य की आपसी चर्चा ।
चुनिंदे उपजों की प्रस्तुति ।
स्वयं संशोधन का अवसर भी देता है ।
वाचन प्रक्रिया -
( वे भावावेश....................देवदास को हाथ मिला है। )
वाचन प्रक्रिया
छात्र का सस्वर वाचन। वाचन का आकलन।
वाचन प्रक्रिया का निर्धारण करें ।
आशय ग्रहण के लिए सहायक प्रश्न पूछें -
? रोग और रोगमुक्ति के बारे में डॉ. कुमार का कौन-सा दृष्टिकोण यहाँ प्रकट होता है ?
? मरने के बाद भी कुछ लोग समाज के लिए काम आते हैं। कैसे ?
? प्रो.डी. कुमार अपने छात्रों को डॉक्टर कहकर पुकारते थे। क्यों ?
? सभी लोगों से एक डॉक्टर का व्यवहार कैसा होना चाहिए ?
  • प्रो. कुमार की चरित्रगत विशेषताओं पर एक टिप्पणी लिखें।
लेखन प्रक्रिया
सहायक बिंदु
 * प्रेफ़ेसर के रूप में कार्यरत * आस्तिक 
* "पूरी वसुधा ही परिवार है"- माननेवाले
चिकित्सा की नैतिकता पर बल देनेवाले
अगला अंतर
(देवदास की सहयोगी..................शुभकामनाएँ।)
उपरोक्त सूचित पाठभाग का वाचन करें। ( वाचन प्रक्रिया )
वाचन प्रक्रिया
छात्र सस्वर वाचन। वाचन का आकलन।
वाचन प्रक्रिया का निर्धारण करें ।
आशय ग्रहण के लिए सहायक प्रश्न पूछें -
? देवदास की सहयोगी कौन थी?
? "डिसेक्शन हॉल में जान आ गई।" कैसे?
? प्रभू ने इन्हें हमारी मदद केलिए भेजा है। किन्हें?
  • "मरने के बाद भी कुछ लोग समाज के लिए काम आते हैं।" - इस पर टिप्पणी लिखें।
लेखन प्रक्रिया।
इन्हें भी इस्तेमाल करें -
  • मरने के बाद भी औरों के लिए उपयोगी बनना।
  • मानव को सही रास्ते पर चलाना।
  • अपने आप दूसरों को समर्पित करना
  • शरीर के अंग दान करना ।
* वैयक्तिक रूप से लिखें * दल में प्रस्तुति * प्रस्तुति पर चर्चा। * दल में परिमार्जन * दलों द्वारा प्रस्तुति। * अध्यापक की अपनी प्रस्तुति।
  • देवदास डिसेक्शन हॉल के अनुभवों को अपनी डायरी में लिखने लगा। डायरी कल्पना करके लिखें।
लेखन प्रक्रिया।.
सहायता लें:
डायरी
डिसेक्शन हॉल में पहला दिन हॉल की बदबू
टंकी और मेज़ों पर लाशें डॉ. कुमार का भाषण
लाशों से व्यवहार
अध्यापक की अपनी प्रस्तुति।
दिन    : ........
तारीख : ........
आज का दिन अविस्मरणीय है । मेडिकल कॉलेज का पहला दिन। एनॉटमी हॉल में प्रो. डी. कुमार से मिला । वहाँ से डिसेक्शन हॉल पहुँचा। फार्मेलिन की तीखी गंध नाक में घुस गई। मेज़ पर लाशें पड़ी थीं। इतने नज़दीक लाशों को देखना पहला था । बिलकुल डर गया। फिर अपने को संभाला। लक्ष्मी मेरी सहयोगी थी। हमें लाश का एक हाथ मिला।फिर तरह-तरह के औजार हाथ में ले लिया। प्रोफेसर आए।मरने के बाद भी हमारी सेवा करने-वालों के बारे में कहा। कितना आकर्षक था उनकी कक्षा। बहुत अच्छा लगा। आज से एक नई दुनिया में.......नए मित्रों के साथ।

24 comments:

  1. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  2. ലോക ബഹിരാകാശ വാരം - സ്‌പേസ് ക്വിസ് ബയോ വിഷനിൽ കാണുക

    ReplyDelete
  3. PDF കിട്ടി. വിശദമായിവായിച്ച് എഴുതാം. നന്ദി.

    ReplyDelete
  4. पी डी एफ मिला ।
    धन्यावाद। बहतरीन उपज है।

    ReplyDelete
  5. PDF കിട്ടി.വളരെ നന്ദി.

    ReplyDelete


  6. Thank you for sending the valuable

    teaching note.

    ReplyDelete
  7. पाठयोजना मिला । धन्यवाद। एक सुझाव पेश करना चाहती हूं।
    सहायक सामग्री के रूप में विराम चिह्नों की वीडियो का उपयोग कर सकते हैं । सतत मूल्यॉंकन का कार्य भी जोडें तो अच्छा होगा।

    ReplyDelete
  8. ഡയറിയില്‍ "कितना आकर्षक था उनकी कक्षा"എന്നിടത്ത് "कितनी आकर्षक थी उनकी कक्षा" എന്നല്ലേ വരേണ്ടത്?

    ReplyDelete
  9. ? सी.डी. में डॉक्टर कुमार अपने छात्रों से, मरीज़ों से कैसा व्यवहार करने को कहते हैं ?
    സി.ഡി യില്‍ കാണുന്നതാണോ ഡോ.കുമാര്‍ .......

    ReplyDelete
  10. चरक एक महर्षि एवं आयुर्वेद विशारद के रूप में विख्यात हैं। वे कुषाण राज्य के राजवैद्य थे। इनके द्वारा रचित चरक संहिता एक प्रसिद्ध आयुर्वेद ग्रन्थ है। इसमें रोगनाशक एवं रोगनिरोधक दवाओं का उल्लेख है तथा सोना, चाँदी, लोहा, पारा आदि धातुओं के भस्म एवं उनके उपयोग का वर्णन मिलता है। आचार्य चरक ने आचार्य अग्निवेश के अग्निवेशतन्त्र मे कुछ स्थान तथा अध्याय जोड्कर उसे नया रूप दिया जिसे आज हम चरक संहिता के नाम से जानते है।
    चरकसंहिता आयुर्वेद में प्रसिद्ध है। इसके उपदेशक अत्रिपुत्र पुनर्वसु, ग्रंथकर्ता अग्निवेश और प्रतिसंस्कारक चरक हैं।
    प्राचीन वाङ्‌मय के परिशीलन से ज्ञात होता है कि उन दिनों ग्रंथ या तंत्र की रचना शाखा के नाम से होती थी। जैसे कठ शाखा में कठोपनिषद् बनी। शाखाएँ या चरण उन दिनों के विद्यापीठ थे, जहाँ अनेक विषयों का अध्ययन होता था। अत: संभव है, चरकसंहिता का प्रतिसंस्कार चरक शाखा में हुआ हो।
    चरकसंहिता में पालि साहित्य के कुछ शब्द मिलते हैं, जैसे अवक्रांति, जेंताक (जंताक - विनयपिटक), भंगोदन, खुड्डाक, भूतधात्री (निद्रा के लिये)। इससे चरकसंहिता का उपदेशकाल उपनिषदों के बाद और बुद्ध के पूर्व निश्चित होता है। इसका प्रतिसंस्कार कनिष्क के समय 78 ई. के लगभग हुआ।
    त्रिपिटक के चीनी अनुवाद में कनिष्क के राजवैद्य के रूप में चरक का उल्लेख है। किंतु कनिष्क बौद्ध था और उसका कवि अश्वघोष भी बौद्ध था, पर चरक संहिता में बुद्धमत का जोरदार खंडन मिलता है। अत: चरक और कनिष्क का संबंध संदिग्ध ही नहीं असंभव जान पड़ता है। पर्याप्त प्रमाणों के अभाव में मत स्थिर करना कठिन है।

    ReplyDelete
  11. പേര്‍ഷ്യക്കാരനായ ബഹുശാസ്ത്ര വിദഗ്ദ്ധനും സ്വന്തം കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ തത്ത്വചിന്തകനും വൈദ്യനുമായിരുന്നു ഇബ്നു സീന(പേര്‍ഷ്യന്‍/അറേബ്യന്‍: ابن سینا‎). പൂര്‍ണ്ണനാമം അബൂ അലി അല്‍-ഹുസൈന്‍ ഇബ്നു അബ്ദുല്ല ഇബ്നു സീന. അബൂ അലി സീന (പേര്‍ഷ്യന്‍: ابوعلی سینا), എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. പാശ്ചാത്യലോകത്ത് ലത്തീന്‍വല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ട അവിസെന്ന(Avicenna) എന്ന പേരില്‍ വളരെയധികം പ്രസിദ്ധനാണ് അദ്ദേഹം. ഇന്നത്തെ ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാനിലെ ബുഖാറയില്‍ ക്രി.വ. 980 ല്‍ ജനിച്ച് ഇറാനിലെ ഹമദാനില്‍ 1037-ല്‍ മരണപ്പെട്ടു. ജ്യോതിശാസ്ത്രം, രസതന്ത്രം, ഭൗമശാസ്ത്രം, പ്രമാണശാസ്ത്രം, പുരാജീവിശാസ്ത്രം, ഗണിതശാസ്ത്രം, ഭൗതികശാസ്ത്രം, മനഃശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളില്‍ നിപുണനായിരുന്ന അദ്ദേഹം നല്ലൊരു സൈനികനും രാജ്യതന്ത്രജ്ഞനും അദ്ധ്യാപകനും കൂടിയായിരുന്നു.

    ReplyDelete
  12. ക്രി.മു. ആറാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ ഇന്ത്യയില്‍ ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു ശസ്ത്രക്രിയാവിദഗ്ദ്ധനായിരുന്നു സുശ്രൂതന്‍. സുശ്രൂതസംഹിത എന്ന വൈദ്യശാസ്ത്രഗ്രന്ഥത്തിന്റെ കര്‍ത്താവുമാണ്. 300 ശസ്ത്രക്രിയാരീതികളെക്കുറിച്ചും 120 ശസ്ത്രക്രിയാ ഉപകരണങ്ങളെക്കുറിച്ചും പരാമര്‍ശിക്കുന്ന ഈ ഗ്രന്ഥത്തില്‍ മനുഷ്യശസ്ത്രക്രിയയെ എട്ടായി തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു. വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിനും ശസ്ത്രക്രിയാരംഗത്തിനും അദ്ദേഹം നല്‍കിയ സംഭാവനകളെ മാനിച്ച് ശസ്ത്രക്രിയയുടെ പിതാവ് എന്നാണ് സുശ്രൂതന്‍ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഗംഗാനദിയുടെ തീരത്ത് ഇന്നത്തെ വരാണസിയിലാണ് സുശ്രൂതന്‍ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്നു കരുതുന്നു.

    ReplyDelete
  13. teaching manual is very useful. Thanks a lot.

    ReplyDelete
  14. ഇതിന്റെ പിന്നില്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നവരുടെ ബുദ്ധിമുട്ടുകള്‍ നന്നായി മനസ്സിലാക്കിക്കൊണ്ട് തന്നെ പറയട്ടെ, പല സുഹൃത്തുക്കളും onam exam-ന് മുന്നേ തന്നെ महत उद्देश्य की प्रतिमा പോലും "പഠിപ്പിച്ചു"കഴിഞ്ഞു.......
    മഴ,സമരങ്ങള്‍ എന്നിവയാല്‍ ആവശ്യമായതിന്റെ പകുതി സാദ്ധ്യായ ദിവസങ്ങള്‍ പോലും ലഭിക്കാതിരുന്നിട്ടും പൊതുപരീക്ഷക്ക് ആവശ്യമായതിലേറെ പഠിപ്പിച്ച് തീര്‍ത്തുകളഞ്ഞ ഗുരു ശ്രേഷ്ഠര്‍ക്കു നിസ്സാരനായ ഈ നാരദമുനിയുടെ വന്ദനം.(അവരുടെ മാത്രം കുറ്റമല്ലെന്നും അവരതിന് മാനേജുമെന്റുകളാലും രക്ഷാകര്‍ത്താക്കളാലും നിര്‍ബന്ധിക്കപ്പെടുകയാണെന്നും മറക്കുന്നില്ല)

    ReplyDelete
  15. Thanks a lot, Teaching manuel is very useful to us.My sincere thanks and congratulations.
    Suma Teacher GGHS Chalakudy

    ReplyDelete
  16. വർക്ക്‌ ഷീറ്റ് കിട്ടി .നന്ദി .കുട്ടികളെക്കൊണ്ട് ചെയ്യിച്ചതിനു ശേഷം അഭിപ്രായം എഴുതാം

    ReplyDelete
  17. प्रिय डॉक्टर्स പഠിപ്പിക്കാൻ സഹായകമായി തന്നിരിക്കുന്ന video നാരദമുനി എഴുതിയതുപോലെ ഈ chapterനു യോജിച്ചതല്ല എന്ന് തന്നെയാണ് എന്റെയും അഭിപ്രായം.തുറന്നെഴുതുന്നതിൽ വിഷമമില്ല എന്ന് വിചാരിക്കട്ടെ? കാരണം കമന്റിടാൻ എളുപ്പമാണ്.പക്ഷെ ഇതേ പോലുള്ളൊരു work ചെയ്യാൻ വിഷമമാണ്

    ReplyDelete

© hindiblogg-a community for hindi teachers
  

TopBottom